۵ آبان ۱۳۸۷، ۸:۴۳

صفارزاده؛ نماد یک تیپ روشنفکری دینی

صفارزاده؛ نماد یک تیپ روشنفکری دینی

خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: دکتر طاهره صفارزاده بانوی برگزیده جهان اسلام در سال 2006 دیروز در سن 72 سالگی درگذشت. درگذشت این مترجم،شاعر و پژوهشگر و مترجم برجسته بهانه‌ای است تا نگاهی بر کارنامه فکری وی بیندازیم.

به گزارش خبرگزاری مهر، اگر جنبه شاعری زندگی فکری صفارزاده را به بحث دیگری حوالت دهیم ، در زمینه زندگی فکری وی  یکی از نکات برجسته، ترجمه قرآن مجید و نهج البلاغه به زبان انگلیسی است. این کار نشان از احاطه این بانوی برجسته به شرایط اجتماعی و سیاسی و فرهنگی جهان ما می‌دهد. جهان ما پس از ماجراهای بحث‌برانگیز 11 سپتامبر وارد عرصه‌ای دیگر شد. در این عرصه تازه، رسانه‌ها و گستره سیاست مغرب‌زمین هجمه‌ای هولناک را علیه آموزه‌ها و مبانی و دستاوردهای تمدن اسلامی روا داشتند.

روشنفکران و پژوهشگران دینی مختلف سعی کردند به انحای مختلف علیه این هجمه بایستند. اگر دکتر نصر در کشورهای غربی به معرفی مجدد تعالیم اسلام به زبان ساده دست زد حنفی و رمضان و ارکون و ابوزید و صدها روشنفکر و پژوهشگر دیگر سعی نمودند از منظرهای مختلف تعارض و کشمکش اسلام و غرب را به بحث بگذارند، این تعارض را تبارشناسی کنند و یا در برخی موارد از شدت آن بکاهند.

در این میان یکی از مهمترین کارها را می‌توان این دانست که کتابهای بنیادین اسلام را به مغرب‌زمینیان معرفی کرد. تلاش مرحوم صفارزاده برای ترجمه قرآن و نهج البلاغه به زبان انگلیسی صرفاً تلاشی فرهنگی نبود و وی در این زمینه صبغه‌های ادبی امر را هم می جست. او بالاخره شاعری بود که به جنبه‌های هنری قرآن و نهج البلاغه بها می داد و این جنبه یقیناً در این ترجمه‌ها تأثیرگذار بوده‌اند. با این همه از آنجا که یک روشنفکر دینی به رابطه دین و مدرنیته بها می‌دهد این جنبه روشنفکری را هم نمی‌توان از رویکرد مرحوم صفارزاده گرفت.

به نظر ما جامعه و فرهنگ اسلام به این تیپ روشنفکران بسیار نیاز دارد. روشنفکری راهی جز آن ندارد که تخصصی‌تر موضوعات و مسائل فرهنگی اساسی را به بحث بگذارد و یکی از تلاشهای مهمی که در این عرصه تخصصی می‌توان صورت داد ترجمه آثار مهم اسلامی به زبانهای غربی است. این ترجمه با این فرض اهمیت بیشتری می‌یابد که بسیاری از مغرب‌زمینیان هنوز از ابتدایی‌ترین آموزه‌های اسلامی و معنوی این دین حنیف آگاهی ندارند.
 
در این راستا روشنفکران دینی که خواهان ادامه راه و منش مرحوم صفارزاده هستند باید مقدماتی را که وی برای پی‌گیری این راه مهم در اختیار داشت اختیار کنند. مرحوم صفار زاده نه تنها با زبان مادری خود رابطه‌ای دیرینه داشت و به این زبان شعر می‌گفت که زبان دین خود را هم به‌خوبی می‌شناخت. علاوه بر این او زبان و فرهنگ مغرب‌زمین را هم به‌درستی شناخته بود. زمان‌آشنایی و مکان‌آشنایی و تفطن به شرایط مهم فرهنگی که ما در آن زندگی می‌کنیم نیز از ویژگیهای دیگر وی محسوب می‌شوند. همه اینها صفارزاده را صفارزاده کرده بودند.

پیروان و شاگردان وی باید به نقاط قوت وی آشنا باشند و اگر خواهان پی‌جویی راه و منش وی هستند خود را به سلاحهای وی مجهز کنند.

کد خبر 771111

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha